Η ιστορία μας

Το οδοιπορικό του Βασίλη Βουτσιλά για το Νομό Λάρισας τελειώνει αναφέροντας τα παρακάτω: «Παλαιολιθικής εποχής εργαλεία βρέθηκαν και στην κοίτη του ποταμού Ενιπέα των Φαρσάλων, στην περιοχή των χωριών Βασιλί και Ελληνικού, τα οποία κατά τον ειδικό έχουν ηλικία πάνω από 80 χιλιάδες χρόνια». Από τότε μέχρι σήμερα ζουν άνθρωποι στην κοιλάδα του Ενιπέα της Επαρχίας Φαρσάλων.

Στην αρχή ήταν κυνηγοί και ψαράδες. Αργότερα έγιναν καλλιεργητές της γης και κτηνοτρόφοι, αλλά ο τρόπος ζωής, τα έθιμα και οι παραδόσεις δεν άλλαξαν πολύ, γιατί ο χρόνος ήταν αργός και οι ίδιες εικόνες επαναλαμβάνονταν μέχρι το 1960.

Οι ασχολίες γενικά των κατοίκων της Επαρχίας Φαρσάλων, τα ήθη και η γλώσσα τους, δείχνουν ότι είναι οι κατά διαδοχή κάτοικοι της περιοχής, από την αρχαία εποχή μέχρι σήμερα, αφού υπέστησαν τις τύχες και τις περιπέτειες ολόκληρης της Ελληνικής φυλής.

Ας τα πάρουμε όλα με την σειρά, παρουσιάζοντας όσα αφορούν την περιοχή μας και τους ανθρώπους.

Αφήνοντας πίσω μας την Παλαιολιθική εποχή θα αναφερθούμε σε ευρήματα της Νεολιθικής εποχής ηλικίας 7500 ετών. Η εφημερίδα Ελευθερία Λαρίσης, 12 Οκτωβρίου 2008 αναφέρει: « Στο πλαίσιο κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου στην περιοχή Φαρσάλων αποκαλύφθηκε η ύπαρξη νεολιθικού οικισμού στο χωριό Βασιλί» .

Ο κύριος Γεώργιος Τουφεξής, αρχαιολόγος της ΙΕ ΕΠΚΑ, ανέφερε στην Ελευθερία ότι:

« κρίνεται αναγκαία η ανασκαφική έρευνα να ολοκληρωθεί απρόσκοπτα, καθώς τα στοιχεία που προκύπτουν είναι ιδιαιτέρως διαφωτιστικά για τον τρόπο ζωής και γενικότερα τον πολιτισμό των μακρινών προγόνων μας, της νεολιθικής εποχής. Είναι αυτοί που ήδη καλλιεργούσαν σιτάρι και είχαν μικτή γεωργοκτηνοτροφική οικονομία με εξημερωμένα είδη ζώων, όπως αιγοπρόβατα, βοοειδή, χοίρους και την απαραίτητη συντροφιά του σκύλου».

Συνεχίζοντας την αφήγησή μας και προχωρώντας μέσα στον χρόνο, θα συναντήσουμε στους πρόποδες του σημερινού προφήτη Ηλία, του βουνού των Φαρσάλων, τον Ήρωα του Τρωικού πολέμου Αχιλλέα, του βασιλιά της Φθίας, του οποίου την γενναιότητα, ύμνησε ο Όμηρος στην Ιλιάδα.

Τον Αχιλλέα ακολούθησαν στην Τροία οι κάτοικοι της περιοχής , οι Μυρμιδόνες, οι Δαναοί, οι Αχαιοί και οι Έλληνες, κάτοικοι της κοιλάδας, από τα χωριά Ερέτρια μέχρι το Ελληνικό και την Υπέρεια ,που με την μαζικότητα τους ήταν η δύναμη του.

Αφήνοντας πίσω τους Μυκηναικούς χρόνους 1200 π. Χ. , την εποχή του Αχιλλέα και του Πηλέα, θα κάνουμε στάση στην εποχή του Μέγα Αλέξανδρου( 336- 323π. Χ. ) , που έφτασε με τον στρατό του μέχρι την Ινδία. Στις μεγάλες μάχες του Γρανικού ποταμού, της Ισσού και των Γαυγαμήλων η προσφορά του ιππικού των Φαρσάλων ήταν μεγάλη και για τον λόγο αυτό κατά την είσοδο του στρατού στη Βαβυλώνα, προπορευόταν η ύλη των Φαρσάλων, με τις απαστράπτουσες πανοπλίες, όπως αναφέρει ο Στίβεν Πρέσφιλντ, στο βιβλίο του αρετές του πολέμου. Η περιοχή μετά την περίοδο των Μακεδόνων, το 197 π. Χ. , κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους και στη συνέχεια από την περιοχή πέρασαν Βυζαντινοί, Γότθοι, Καταλανοί, Σλάβοι και τελευταίοι οι Μωαμεθανοί, από το 1430-1881μ.Χ. Η περιοχή των Φαρσάλων ενσωματώθηκε στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος το 1881 με την προσάρτηση της Θεσσαλίας.

Με την αποχώρησή τους οι Τούρκοι πούλησαν τα τσιφλίκια τους σε πλούσιους Έλληνες του εξωτερικού και έτσι οι κάτοικοι της περιοχής έμειναν δουλοπάροικοι στα τσιφλίκια των νέων αφεντάδων, χωρίς κανένα δικαίωμα στην γη την οποία καλλιεργούσαν.

Η μεγάλη καταπίεση, η έλλειψη ελπίδας, η αβεβαιότητα για το αύριο, οι απάνθρωπες συνθήκες δουλειάς και η καταπάτηση της αξιοπρέπειας του ανθρώπου, οδήγησαν σιγά σιγά τους κολλήγους στην δημιουργία επαναστατικού πνεύματος και της αγροτικής ιδέας. Άρχισαν οι αγροτικές εξεγέρσεις με αίτημα την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών, τα συλλαλητήρια του 1910 στα Φάρσαλα, στην Καρδίτσα και το συλλαλητήριο στις 6 Μαρτίου στη Λάρισα με την θυσία των αγροτών στο Κιλελέρ, το οποίο ήταν το αποκορύφωμα των αγροτικών αγώνων. Την παραμονή του συλλαλητηρίου της Λάρισας, στα χωριά των Φαρσάλων, Βρυσιά, Ελληνικό και Άγιο Γεώργιο , έκαψαν αποθήκες τσιφλικάδων. Ο Σαββόπουλος στο τραγούδι του Κιλελέρ, στους στίχους « πυρκαγιά στη Θεσσαλία και στα δώδεκα χωριά» πιστεύω ότι αναφέρεται στα χωριά του πρώην Δήμου Ενιπέα. Οι αγώνες των αγροτών και η θυσία τους, επέφερε αποτέλεσμα και έγινε η διανομή της γης τελικά το 1925.

Στους Βαλκανικούς πολέμους το 1912- 1913, οι κάτοικοι της περιοχής πολέμησαν μαζικά για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, της Ηπείρου, της Θράκης και ξαναβρέθηκαν το 1919- 1922 στην Μικρά Ασία, όπως βρέθηκαν οι αρχαίοι πρόγονοι τους με τον Αχιλλέα και τον Μέγα Αλέξανδρο για την εκπλήρωση της μεγάλης ιδέας( Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών). Το 1930 μετά την απαλλοτρίωση, συνεργάστηκαν μεταξύ τους κάνοντας αγροτικούς συνεταιρισμούς, αυξάνοντας την παραγωγή των προϊόντων, αγροτικών και κτηνοτροφικών, συντελώντας στην ανάπτυξη και την επάρκεια αγαθών για τις ανάγκες της χώρας.

Ο Ελληνοιταλικός πόλεμος του 1940-1941, η κατοχή από τους Γερμανούς και τους Ιταλούς και ο εμφύλιος πόλεμος, σταμάτησαν την ανάπτυξη, καταστρέφοντας την χώρα και ξεκληρίζοντας τον πληθυσμό της.

Μετά τον πόλεμο χρησιμοποιήθηκαν νέες τεχνολογίες. Τα σύγχρονα αγροτικά μηχανήματα αντικατέστησαν τα ζώα στην καλλιέργεια της γης, ο ηλεκτρισμός και το πετρέλαιο τα ξύλα και τα κάρβουνα, τα κλωστήρια και τα υφαντήρια την ρόκα κ τον αργαλειό. Τα μηνύματα μέσω τηλεφώνων αντικατέστησαν τις επιστολές και οι κοσμικές δεξιώσεις τα πανηγύρια των χωριών. Ο παλιός τρόπος ζωής, οι παραδόσεις, τα έθιμα, οι θρύλοι, οι μύθοι και οι αξίες κινδυνεύουν να ξεχαστούν και να χαθούν στο βάθος του χρόνου.

Οι κάτοικοι της περιοχής και ειδικά οι νέοι δεν θα γνωρίσουν τον παλιό τρόπο ζωής των προγόνων τους.Εμείς οι μεγαλύτεροι που θυμόμαστε τον παλιό τρόπο ζωής της περιοχής, μέσα από τον Σύλλογο Ντόπιων « Ο ΕΝΙΠΕΑΣ» , οφείλουμε να κάνουμε κοινωνούς της παράδοσής μας την νεολαία, με εκδηλώσεις, γιατί η λέξη ντόπιος είναι ιδέα, είναι το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, γιατί είναι ζυμωμένοι με το νερό του Ενιπέα και το χώμα του κάμπου.